Yapılan araştırmalara göre tekstillerin üçte biri geri dönüştürülürken, her yıl 600.000 ton tekstil piyasaya sürülmektedir. Bu sebeple, geri dönüşüm sektörünün geliştirilmesi ve tekstil atıklarının geri kazanılması çok önemlidir.

Rejenere, geri dönüşüm demektir. Literatüre bakıldığında rejenere ve geri dönüşüm aynı anlama gelir. Türkçe’de rejenere denildiğinde ise tekstil atıklarının tekrardan elyaf haline çevirilmesi akla gelir. Teknik olarak açılmış elyaf anlamına gelir. Geri dönüşüm elyaf diye de geçer. Recycle ve rejenere Türkiye’de birbirinden farklılaşan terimlerdir. Recycle elyaf mekanik ve kimyasal yollarla polyester elyafın geri dönüşümüdür. Rejenere elyaf daha çok tekstil atıklarının, kırpıntılarının mekanik yollarla tekrardan elyafa dönüştürülmesidir.

Yurtdışında geri dönüşüm ve rejenere farkı yoktur. Türkiye’de pamuğun geri dönüştürülmesiyle elde edilen elyaf rejenere pamuk şeklinde adlandırılırken, yurtdışında “recycled cotton” şeklinde adlandırılabilir.

Rejenere kavramı Türkiye’de 30-35 senedir kullanılmaktadır. “Rejenere” fiziksel özellikleri değiştirilmiş, tekrardan kullanılmış anlamına gelir. Daha önce “ucuz iplik” veya “ucuz elyaf” diye tanımladığımız elyaf türü şeklinde Türkiye’de adlandırılmıştır.

Tekstil geri dönüşümü, malzemeleri yeniden kullanarak ve üretim için gerekli enerji harcamasını sınırlayarak atıkları sınırlamayı mümkün kılar. Moda sektöründe giderek daha fazla kullanılan bu teknik, sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmektedir.

Rejenere Elyaf, halihazırda başka amaçlar için kullanılan malzemelerin geri kazanılması ve dönüştürülmesinden oluşturulur. Bu nedenle, bazılarının atıklarının diğerlerinin hammaddesi olduğu döngüsel bir ekonomiye katkıda bulunurlar.

Geri dönüştürülmüş elyaf kullanmanın avantajları şurada özetlenmiştir:

-İçme suyu tasarrufu, rejenere elyaf ile %95 tasarruf yaparsınız.

-Hammadde üretiminde ve boyanmasında tasarruf, bu aynı zamanda enerji tasarrufu demektir.

-Ekosistemler ve doğal kaynaklar üzerinde daha az etki, %90 CO2 emisyonu ve atıkların yeni ürünler üretmek için yeniden kullanılması.

– Karbon ayak izini azaltan, Avrupa'da tüketilen tekstilleri Asya'dan ithal etmek zorunda kalmayarak zamandan ve paradan tasarruf.

– Temiz ve sürdürülebilir atık bertarafı.

Rejenere Elyafla Rejenere Olmayan Elyafın Arasındaki Fark Nedir?

Kumaş halindeyken daha küçük parçalara ayrılması daha sonra elyafa çevrilmesi sürecinde normal lif boylarının tamamen kırpılmasıdır. Üretimde rejenere elyafın yüksek oranlarda kullanılmasının sebebi başta daha cep dostu olduğu içindi ama günümüzde sürdürülebilirlik kavramı daha çok anlaşıldığı için artık doğa dostu olma amacıyla kullanılmaya başlandı. Rejenere elyaf kullanarak belki de bir daha kullanılmayacak bir ürünü kurtarmış oluyorsunuz ve böylece de doğaya yararınız oluyor. Rejenere (açma) elyaflar kısaca fiyat olarak daha uygun ve çevreye duyarlıdır.

Rejenere elyafların kullanılması, işlenmemiş elyafın üretimine kıyasla (Co2, su kirliliği, kaynak tüketimi) çevresel etkiyi yaklaşık %98 oranında azaltır.

Pet Şişeden Elyaf Üretimi Nasıl Gerçekleşir?

Bu noktada pet şişeden recycle elyaf veya polyester iplik üretimi daha doğru bir tanım olacaktır.

Pet şişelerin geri dönüştürülmesinde 3 tarz yöntem vardır:

1- Termal Geri Dönüşüm

2- Mekanik Geri Dönüşüm

3- Kimyasal Geri Dönüşüm

Bu 3 yöntemin de girdi ve çıktısı aynıdır. Girdisi pet şişe, çıktısı ise polyester elyaftır. Süreçlerde farklılık olabilir. Bir süreçte şişeler yıkanır, kırılır, cips haline gelir, kesik elyafa dönüştürülür. Farklı yöntemlerle sonsuz elyaf ve sonsuz ipliklere dönüştürülebilir.

Rejenere Elyaflar Doğanın Korunmasına Nasıl Yardımcı Olur?

Tekstil endüstrisinin dünya çapındaki pestisitlerin %18'ini tükettiğini ve aynı ölçekte sera gazlarının %10'undan sorumlu olduğunu biliyoruz.

Rejenelere elyaflardan yapılan giysilerle etik modayı sağlayabiliriz. Eski kumaşların geri dönüştürülmesi çevre için çok faydalıdır. Geri dönüştürülmüş malzemeler daha az enerji ve su gerektirdiğinden gezegen üzerinde daha az etkiye sahiptir. Geri dönüştürülmüş bir giysi, doğaya karşı daha az agresiftir, çünkü karbon ayak izinin neredeyse tamamı ilk ömrü boyunca zaten tamamlanmıştır.

İklim değişikliğinin dehşetinden oluşmuş kolektif bir farkındalık görüyoruz. İnsanlar artık Eko ve Organik etiketli ürünlere akın ediyor. Bu, birçok markayı ve şirketi rejenere elyaflardan yapılmış giysi tasarımına yönelmeye sevk ediyor. Satışlardaki artış, biyolojik olarak parçalanabilen veya organik tekstil ürünlerindeki kreasyonları harekete geçiriyor. Artık çevre dostu tüketime çok daha meyilli bir toplum bulunuyor.

Rejenere Elyaf Süreci Nasıl İşler?

Rejenere elyaf kullanmanın dünyamız için ne kadar önemli olduğunu biliyoruz. Gama Recycle olarak rejenere elyaf üreterek hayatımıza büyük değerlerden birini katıyoruz. Peki, rejenere elyaf üretme süreci nasıl ilerliyor?

• Öncelikle kullanılmış kıyafet ve kırpıntı balyaları fabrikanın seçme bölümüne geliyor.
• Pamuk, naylon ve her türlü yabancı madde üretim aşamalarında ayrıştırılıyor.
• Kırpıntılar, cinsleri ve renklerine göre tasnif edilerek balyalanıyor.
• 4 adet açma makinesi ile elyaf haline getiriliyor.
• Son olarak ise pres makinesi ile iplik üretimi için elyaf balyası yapılıyor.